North by Northwest (Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων)(1959)-Hitchcock

Η υπόθεση

Ένας διαφημιστής ο Cary Grant πέφτει θύμα απαγωγής από το σαλόνι ενός ξενοδοχείου. Οι άνθρωποι που τον απαγάγουν πιστεύουν ότι είναι Αμερικάνος κατάσκοπος που τους παρακολουθεί. Του ζητούν να συνεργαστεί μαζί τους διαφορετικά θα τον σκοτώσουν. Εκείνος προσπαθεί να εξηγήσει ότι έχει γίνει κάποια παρεξήγηση και ότι δεν είναι ο άνθρωπος που αναζητούν αλλά δεν μπορεί να τους πείσει. Η συμμορία τον μεθάει και τον βάζει στη θέση του οδηγού σε ένα αυτοκίνητο προσπαθώντας να κάνει τη δολοφονία του να μοιάζει με ατύχημα. Ο Cary Grant όμως διαφεύγει και συλλαμβάνεται από την αστυνομία για επικίνδυνη οδήγηση. Όταν ο ήρωας επιχειρεί να εξηγήσει τι έχει συμβεί κανείς δεν τον πιστεύει. Προσπαθεί λοιπόν να διερευνήσει μόνος του την υπόθεση αλλά μπλέκει σε μεγαλύτερους μπελάδες καθώς δολοφονείται μπροστά του ένας μάρτυρας της υπόθεσής και όλοι πιστεύουν ότι αυτός έκανε το φόνο. Ενώ η αστυνομία τον καταδιώκει εκείνος ακολουθεί τα ίχνη της υπόθεσης. Μία όμορφη ξανθιά γυναίκα τον προστατεύει από την αστυνομία αλλά αποδεικνύεται ότι συνεργάζεται με την συμμορία. Τελικά τον προσεγγίζει η πραγματική ομάδα κατασκόπων και του ζητά να παίξει το ρόλο του κατάσκοπου ώστε η κοπέλα που είναι η πραγματική κατάσκοπος και βρίσκεται με τη συμμορία να μην αποκαλυφθεί. Εκείνος δέχεται το ρόλο γιατί την έχει ερωτευτεί και θέλει να την προστατέψει. Στην πορεία όμως μαθαίνει ότι η κατάσκοπος έχει ήδη αποκαλυφθεί και προσπαθεί να τη σώσει. Όλα τελειώνουν καλά και ο Cary Grant παντρεύεται την νεαρή κατάσκοπο.

Ο τίτλος

Ο ελληνικός τίτλος, Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων, αναφέρεται στην τελευταία σκηνή του έργου, στο κυνηγητό που πραγματοποιείται πάνω στο μνημείο των τεσσάρων ιστορικών προέδρων της Αμερικής. Ο αγγλικός όμως τίτλος, North by Northwest = Βόρεια από Βορειοδυτικά, είναι πιο δύσκολο να ερμηνευτεί. Ο τίτλος αυτός είναι ένα παράλογο και ίσως να εκφράζει τον παραλογισμό του σεναρίου, καθώς ο ήρωας προσπαθεί να καταλάβει τι του συμβαίνει καταδιώκοντας ένα ανύπαρκτο πρόσωπο. Σε αυτή την ερμηνεία συντείνει το γεγονός ότι η φράση αυτή ίσως να προέρχεται από ένα στίχο του Shakespeare που λέει ο Άμλετ: I am but mad north-north-west , Είμαι τρελός από βόρεια –βορειοδυτικά. Ο τίτλος επίσης, ίσως να αναφέρεται στο ότι ο ήρωας πρέπει να ταξιδέψει βόρεια αναζητώντας τον φανταστικό κατάσκοπο με την αεροπορική εταιρεία Βορειοδυτικά.

Το σενάριο, το είδος και οι χαρακτήρες

Το σενάριο

Αν και η ταινία αυτή θεωρείται μια από τις καλύτερες του Hitchcock, το σενάριο της δεν έχει τη συνοχή και τη καλή επεξεργασία που έχουν τα υπόλοιπα καλά έργα του σκηνοθέτη. Η υπόθεση μοιάζει ελαφρώς ασύνδετη και έχει διάφορα κενά. Οι προσπάθειες της συμμορίας να σκοτώσει τον ήρωα είναι ιδιαίτερα επισφαλείς και ελάχιστα πιστευτές. Παρά ταύτα ο θεατής εύκολα παρασύρεται στην ταινία και επιτρέπει τις ανακρίβειες αυτές  χωρίς να ενοχλείται ιδιαίτερα.

Το είδος

Η ταινία αυτή έγινε μετά το Δεσμώτη Ιλίγγου και τον Αυτόπτη Μάρτυρα, δύο ταινίες που ήταν αρκετά σκοτεινές και εσωτερικές. Για να ξεφύγει από το κλίμα αυτό ο Hitchcock θέλησε να χρησιμοποιήσει ένα σενάριο πιο ανάλαφρο. Στις προηγούμενες ταινίες ο ήρωας προσπαθεί να πείσει τους γύρω του για κάτι χωρίς ούτε ο ίδιος αλλά ούτε και οι θεατές να είναι σίγουροι για το εάν έχει δίκιο. Ο ήρωας μοιάζει να τρελαίνεται και να χάνει τον εαυτό τους στις υποθέσεις του. Εδώ το κλίμα είναι πολύ πιο διαυγές.

 Εάν και το συγκεκριμένο έργο συχνά χαρακτηρίζεται σαν θρίλερ κατασκοπευτικό (θεωρείται μάλιστα ο εμπνευστής του James Bond) στην πραγματικότητα διαθέτει αρκετά «φαρσικά» στοιχεία που το μετατρέπουν σε ένα υβρίδιο κωμωδίας με θρίλερ. Το μπέρδεμα του ήρωα με άλλο πρόσωπο ως αφετηρία μιας σειράς παρεξηγήσεων είναι μια γνωστή σύμβαση των κωμωδιών που χρησιμεύει ως αφετηρία διάφορων κωμικών συμβάντων. Εδώ, το μπέρδεμα αυτό ξεκινά αμφιταλαντευόμενο ανάμεσα στο τραγικό με την απειλή του θανάτου από τη συμμορία αλλά και στο κωμικό με τον ήρωα να επιχειρεί να εξηγήσει την κατάσταση σε ένα δύσπιστο δικαστή και αστυνομία μπροστά την μάνα του που διαρκώς τον υπονομεύει. Η αρχική αμφισημία της κατάστασης γέρνει τελικά προς την αγωνία όταν η δολοφονία του μάρτυρα περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα  και τοποθετεί τον ήρωα σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο καθώς η απειλή του θανάτου απόκτα πραγματική υπόσταση αλλά και καθώς η αστυνομία τον κυνηγά όχι σαν ένα απλό μεθύστακα αλλά σαν δολοφόνο. Ένα ακόμα κωμικό στοιχείο είναι η σχέση του ήρωα με τη μητέρα του. Αν και μεγάλος σε ηλικία (τα γκρίζα μαλλιά του Cary Grant ενισχύουν την ειρωνική διάθεση) ο ήρωας έχει μια υπερβολικά στενή σχέση με την μητέρα του και φαίνεται να στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην έγκρισή της. Ταυτόχρονα όμως τη σαρκάζει και την ειρωνεύεται σαν ένας άτακτος έφηβος. Και η μητέρα του όμως τον αντιμετωπίζει σαν ένα άτακτο φαντασιόπληκτο παιδί υπονομεύοντας την αξιοπιστία και τη σοβαρότητά του. Η μεταξύ τους κόντρα εύκολα προκαλεί το γέλιο. Επειδή, λοιπόν, υπάρχουν όλα αυτά τα κωμικά στοιχεία ο θεατής δεν παίρνει σοβαρά το σενάριο και εύκολα δέχεται τις υπερβολές και ασάφειες του καθώς αναγνωρίζει ότι βρίσκεται μέσα σε ένα «φαρσικό σύμπαν».

Ο συνδυασμός του θρίλερ με την κωμωδία συνοψίζεται στην ατάκα του πράκτορα της CIA όταν οι πράκτορές μαζεύονται για να σχολιάσουν την επικεφαλίδα της εφημερίδα που παρουσιάζει τον ήρωα ως δολοφόνο. Ενώ ανακεφαλαιώνει όλα τα βασικά σημεία του πως έχει εξελιχθεί το φιλμ μέχρι τώρα σχολιάζει ότι όλη η ιστορία είναι λυπηρή, αλλά του ίδιου του έρχεται ταυτόχρονα να γελάσει.

Οι χαρακτήρες

Ο πιο καλά αναπτυγμένος χαρακτήρας είναι φυσικά αυτός του ήρωα. Ο χαρακτήρας αυτός ανταποκρίνεται στα πρότυπα των χαρακτήρων που εμφανίζονται συχνά στα έργα του Hitchcock. Είναι ο απλός καθημερινός άνθρωπος που όταν το επιβάλλουν οι περιστάσεις επιστρατεύει όλα τα προτερήματα του ( το θάρρος του, την ευφυΐα του και την εφευρετικότητα του) για να λειτουργήσει ως ερευνητής και ντεντέκτιβ. Αντίστοιχα παραδείγματα βρίσκουμε στον φωτογράφο που παρακολουθεί τους γείτονές του (Αυτόπτης Μάρτυρας) και στην κοπέλα που αναζητεί την αδελφή της και έρχεται αντιμέτωπη με τον μανιακό δολοφόνο (Ψυχώ). Ο Hitchcock λοιπόν οφείλει να δημιουργήσει ένα χαρακτήρα που να είναι δυνατός έχοντας όλες τις δυνατότητες να αντιμετωπίσει τις αντιξοότητες αλλά όχι και τόσο ικανό που να ξεπερνά κατά πολύ τα στάνταρ του απλού ανθρώπου, ώστε ο θεατής να μπορεί να τον αισθανθεί οικείο και να μπορέσει να ταυτιστεί μαζί του. Τις πτυχές αυτού δε του χαρακτήρα πρέπει να τις δώσει στον θεατή μέσα σε λίγα λεπτά στην αρχή του έργου ώστε να προχωρήσει άμεσα στην εξέλιξη της αφήγησης και να κρατήσει το ενδιαφέρον του θεατή του. Στην πρώτη σκηνή εμφανίζονται σχεδόν όλες οι ιδιότητες του ήρωα που θα τον βοηθήσουν στην υπόλοιπη του πορεία. Η  γοητεία του Cary Grant, η ετοιμότητά του στα λόγια, ο τρόπος που συμπεριφέρεται και φλερτάρει με τη γραμματέα του η ικανότητά του να λέει καταφανώς ψέματα με ευκολία και χωρίς τύψεις όταν κλέβει το ταξί είναι τα στοιχεία πάνω στα οποία θα στηριχτεί αργότερα. Τα ίδια όμως στοιχεία καθώς και οι δύο αποτυχημένοι γάμοι του και ο χειρισμός της ερωμένης του μπορούν να τον κάνουν ιδιαίτερα αντιπαθή στο κοινό. Ο ήρωας λοιπόν χρειάζεται κάποια χαριτωμένη αδυναμία, κάτι που θα είναι άμεσα αναγνωρίσιμο και σχεδόν στερεοτυπικό. Η αδυναμία αυτή είναι η σχέση του με τη  μητέρα του που τον κάνει να μοιάζει με μαμμόθρεφτο και που ο σκηνοθέτης φροντίσει να παρουσιάσει επίσης γρήγορα στην αρχή του έργου. Επιπλέον, από τα λόγια των φίλων του στο ξενοδοχείο ο θεατής αντιλαμβάνεται ότι ανά περιστάσεις ο ήρωας έχει την τάση να πίνει παραπάνω από ότι πρέπει. Με τον τρόπο αυτό σε λίγα μόνο λεπτά παρουσιάζονται τα ελαττώματα και οι ικανότητες του ήρωα, στοιχεία που τον κάνουν οικείο στον θεατή αλλά και θα δικαιολογήσουν την μετέπειτα συμπεριφορά του.

Η ξανθιά γυναίκα

Ένας άλλος χαρακτήρας που εμφανίζεται συχνά στα έργα του Hitchcock είναι η όμορφη ξανθιά και συχνά μοιραία γυναίκα, η οποία κρύβει πολύ περισσότερα από ότι φαίνεται αρχικά. Συχνά ο ήρωας αντιμετωπίζοντας το μυστήριο οφείλει ταυτόχρονα να εξιχνιάσει το αίνιγμα που κρύβει η γυναίκα αυτή που βρίσκεται απέναντι του. Εδώ η Eva Marie Saint παίζει τη γυναίκα αμφιβόλου ηθικής, σεξουαλικά αρκετά επιθετική (είναι ενδιαφέρον πως εδώ οι διάλογοι είναι γεμάτοι σεξουαλικά υπονοούμενα που αποδεικνύουν τη σχετική χαλάρωση της λογοκρισίας) , η οποία όμως συγχωρείται για τα παραστρατήματά της λόγω του δύσκολου παρελθόντος της αλλά και γιατί αποφασίζει να υπηρετήσει ένα υψηλότερο ιδανικό, την πατρίδα της ( ο ίδιος χαρακτήρας εμφανίζεται και στο Notorious από την Ingrid Bergman). Η ηθική δικαίωση και η ανταμοιβή της έρχεται από την αγάπη του ήρωα και φυσικά από το γάμο του μαζί της.

Οι κακοί

Σε αντίθεση με άλλες ταινίες του Hitchcock όπου ο «κακός» περιγράφεται σε βάθος και παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον οι αρνητικοί χαρακτήρες του North by Northwest παραμένουν σκιώδεις και επιφανειακοί. Ο Βαντάμ ειδικά μοιάζει απλά γοητευτικός με μια λανθάνουσα αίσθηση απειλής. Τα κίνητρα του όμως και η συμπεριφορά του δεν διευκρινίζονται ποτέ. Ενδιαφέρον είναι ότι ο κατάσκοπος «Καθηγητής» παρουσιάζεται επίσης σαν ένας αρνητικός χαρακτήρας αν και υπηρετεί την πατρίδα του, την Αμερική. Επιδεικνύει ψυχρότητα και κυνισμό όταν μπλέκεται ο αθώος Cary Grant στα κατασκοπευτικά του σχέδια και κινδυνεύει να σκοτωθεί. Ψεύδεται για να επιτύχει το σκοπό του όταν θέλει να εξασφαλίσει την βοήθεια του Cary Grant και είναι διατεθειμένος να θυσιάσει την ζωή της κοπέλας για να αποσπάσει τα μυστικά του Βαντάμ. Φαίνεται λοιπόν ότι ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα και ο ψυχρός πόλεμος δεν δικαιολογεί τις στρατηγικές των κρατικών υπαλλήλων.

Mac Guffin - suspense

O Hitchcock στην εκτεταμένη συνέντευξη του στον Truffaut εξηγεί πως αντιμετωπίζει το σενάριο και τη δομή των ταινιών του. Λέει ότι κάθε σενάριο διαθέτει ένα Mac Guffin. Η λέξη αυτή στην πραγματικότητα δεν σημαίνει τίποτα είναι ένας όρος που επινόησε ο ίδιος ο Hitchcock. Αναφέρεται σε κάποιο ισχυρό μοτίβο μέσα στον σενάριο το οποίο από την πρώτη στιγμή αιχμαλωτίζει την περιέργεια των θεατών και τους προσελκύει στην ταινία. Τις περισσότερες φορές όμως το μοτίβο αυτό είναι παραπλανητικό και αργά ή γρήγορα αποδεικνύεται ότι το επίκεντρο της ταινία στην πραγματικότητα δεν ήταν αυτό. Έτσι στο Ψυχώ για παράδειγμα η κοπέλα που εμφανίζεται στην αρχή έχει κλέψει 40.000. Ο θεατής λοιπόν αρχικά πιστεύει ότι θα παρακολουθήσει μια ταινία όπου το κεντρικό της θέμα θα είναι η κλοπή. Τελικά η κλοπή αυτή αποδεικνύεται χωρίς σημασία και το θέμα της ταινία είναι η δολοφονία της κοπέλας από ένα ψυχωτικό δολοφόνο. Στο North by Northwest το μοτίβο του Mac Guffin είναι ο πράκτορα Κόπλαν ο ήρωας και ο θεατής πιστεύει ότι το μυστήριο θα λυθεί εάν βρεθεί ο μυστηριώδης πράκτορας. Γρήγορα όμως αποδεικνύεται ότι ο πράκτορας δεν υπήρξε ποτέ αλλά ότι το κεντρικό θέμα της ταινίας είναι η μεταμόρφωση του ήρωα σε κατάσκοπο και η υιοθέτηση της ταυτότητας του Κάπλαν.

Στην ίδια συνέντευξη ο Hitchcock εξηγεί ότι μια καλή ταινία θρίλερ δεν στηρίζεται στο ξάφνιασμα του θεατή και στη δημιουργία σοκ αλλά στο να διατηρεί την αγωνία του (suspense) και να την κλιμακώνει σταδιακά. Για να μπορέσει να το κάνει αυτό ο σκηνοθέτης κάποια στιγμή θα πρέπει να αποκαλύψει στον θεατή περισσότερα στοιχεία από όσα έχει στη διάθεση του ο ήρωας. Με τον τρόπο αυτό ο θεατής επειδή γνωρίζει τι συμβαίνει αγωνιά για το πώς, πότε θα ανακαλύψει ο ήρωας την αλήθεια και φυσικά πώς θα την αντιμετωπίσει. Έτσι και εδώ ενώ το έργο ξεκινά μέσα στη σύγχυση όπου ήρωας και θεατής συμπορεύονται χωρίς να γνωρίζουν τι συμβαίνει, το συμβούλιο της CIA κάνει μια ανακεφαλαίωση των όσων έχουν συμβεί μέχρι εκείνη τη στιγμή επιτρέποντας στον θεατή να αφομοιώσει αυτά που πολύ γρήγορα συνέβησαν στο πρώτο κομμάτι του έργου. Επιπλέον του δίνει σχεδόν όλες τι πληροφορίες για το τι συμβαίνει. Έτσι  διαλευκάνει το μυστήριο του πρώτου μέρους που ο θεατής δεν ξέρει πως δημιουργείται η παρεξήγηση και ποιοι είναι οι κακοί και τον κάνει να αρχίσει να αγωνιά για την τύχη του ήρωα που καταδιώκεται από αστυνομία και πράκτορες και αναζητεί ένα φανταστικό πρόσωπο. Ταυτόχρονα αντικαθιστά το πρώτο μυστήριο με το δεύτερο: ποια είναι η πραγματική ταυτότητα του πράκτορα; Με αντίστοιχο τρόπο ο θεατής μαθαίνει πριν από τον ήρωα ότι η όμορφη γυναίκα του τρένου συνεργάζεται με τους κακούς.

Και δύο σκηνές

Ο Hitchcock χρησιμοποιεί την κάμερα και την κίνηση της με έντονα συμβολικό τρόπο. Η εικόνα του σχεδόν πάντοτε έχει περισσότερο νόημα από όσα ακούγονται στους διαλόγους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας σκηνής όπου ο τρόπος που είναι γυρισμένη και οι κινήσεις των ηθοποιών μαρτυρούν περισσότερα από τα λόγια τους είναι η σκηνή της αποπλάνησης στο εστιατόριο του τρένου. Οι διάλογοι μαρτυρούν την προσπάθεια της γυναίκας να αποπλανήσει τον άνδρα και τον άνδρα να πέφτει στην παγίδα αυτή. Η κίνηση όμως των ηθοποιών και της κάμερας μαρτυρεί ότι η σεξουαλική έλξη ανάμεσα τους δεν είναι μόνο τεχνητή και ψευδής αλλά ουσιαστική. Έτσι η σκηνή αυτή από ένα απλό τέχνασμα της ηρωίδας για να παγιδεύσει τον ήρωα μετατρέπεται στην αφετηρία της πραγματικής σχέσης που δημιουργηθεί στην πορεία του έργου μεταξύ τους.

Αν και ο ήρωας αισθάνεται αμήχανα και στριφογυρίζει στη θέση όταν η Εβα τον φλερτάρει λέγοντας του ότι έχει ωραίο πρόσωπο ξαφνικά βγάζει τα γυαλιά ηλίου του και την κοιτάζει. Η κίνηση αυτή φανερώνει ότι έχει αρχίσει να αισθάνεται πιο άνετα και έχει αρχίσει να επικεντρώνει το ενδιαφέρον του επάνω της. Από κει και πέρα η κάμερα πραγματοποιεί shots –reverse shots που είναι τα πλάνα που χρησιμοποιούνται παραδοσιακά στον κλασικό Hollywood σε σκηνές διαλόγων. Εδώ όμως ο χώρος μέσα στον οποίο κινείται είναι πολύ κλειστός δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα οικειότητας και αποκλείοντας τον υπόλοιπο χώρο και κόσμο του εστιατορίου. Οι γραμμές των βλεμμάτων των δύο ηθοποιών βρίσκονται σε ευθεία γραμμή (αν και η Eva Marie Saint πιθανότατα είναι κοντύτερη του Cary Grant) τονίζοντας το ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο. Η σωματική έλξη επιδεικνύεται με την προσφορά σπίρτου όπου η Εβα πιάνει το χέρι του ήρωα και καθυστερεί να το αφήσει με τη δικαιολογία ότι σβήνει το σπίρτο. Η μόνη στιγμή που το βλέμμα του ενός ηθοποιού δεν συναντιέται με τον άλλο είναι όταν η Έβα κοιτάζει έξω από το παράθυρο και βλέπει την αστυνομία.

Η δεύτερη σκηνή είναι η γνωστή σκηνή με το αεροπλάνο που κυνηγάει τον ήρωα να  τον σκοτώσει. Η ταινία μέχρι τώρα είναι γυρισμένη πάντοτε σε έντονα αστικό τοπίο. Πλήθος ανθρώπων, μεγάλα κτίρια, αυτοκίνητα κ.τλ. Μέσα σε αυτό το χώρο ο ήρωας (ειδικά στην πρώτη σκηνή) μοιάζει σίγουρος για τον εαυτό του, κατορθώνει να ελέγξει  και να εκμεταλλευτεί το περιβάλλον του. Για παράδειγμα στη σκηνή με το ασανσέρ χρησιμοποιεί το πλήθος για να διαφύγει των επίδοξων δολοφόνων του. Εδώ είναι η πρώτη σκηνή (ακολουθεί η σκηνή στο δάσος όπου είναι συναισθηματικά ευάλωτος και η σκηνή του τέλους που τον κυνηγούν και πάλι να τον σκοτώσουν) στην οποία βγαίνει έξω από τον ιστό της πόλης, στη φύση και στην ερημιά και είναι ευάλωτος και απροστάτευτος. Η αντίθεση της έρημης γης με την πολυσύχναστη πόλη τονίζεται από το πρώτο πλάνο της σκηνής, ένα ιδιαίτερα μακρινό πλάνο από ψηλά τραβηγμένο που δείχνει το λεωφορείο να καταφθάνει και τον ήρωα να αποβιβάζεται στην απόλυτη ερημιά. Το πλάνο αυτό έχει ιδιαίτερα μεγάλη διάρκεια σε σχέση με τα περισσότερα σύντομα πλάνα που απαρτίζουν το έργο και του δίνουν ένα γρήγορο ρυθμό. Η μεγάλη του διάρκεια που δείχνει το λεωφορείο που διασχίζει την εικόνα από τη μια άκρη στην άλλη και πάλι τονίζει την ερημιά του τοπίου αλλά και το γεγονός ότι είναι εντελώς επίπεδο, καθιστώντας τον ήρωα ακόμα πιο διακριτό και κατά συνέπεια ακόμα πιο ευάλωτο. Η αίσθηση της μοναξιάς ενισχύεται από την έλλειψη θορύβου. Στη σκηνή αυτή δεν υπάρχει μουσική  αλλά ούτε και οι θόρυβοι της πόλης και των ανθρώπων που γεμίζουν την υπόλοιπη ταινία. Στη συνέχεια υπάρχουν σε εναλλαγή μια σειρά από μεσαία πλάνα του ήρωα και μακρινά πλάνα του άδειου δρόμου και τοπιού που εκφράζουν την οπτική γωνία του ήρωα και την προσμονή του. Αν και ο θεατής γνωρίζει ότι σε αυτό το ραντεβού δεν υπάρχει κανείς που μπορεί να έρθει περιμένει μαζί με τον ήρωα κάτι να συμβεί κάποιος να εμφανιστεί. Κάθε αμάξι που εμφανίζεται είναι μια προσδοκία του ήρωα- θεατή που διαψεύδεται. Το suspense εδώ λειτουργεί πολύ καλά καθώς με την κάθε προσδοκία που διαψεύδεται η αγωνίας μας δυναμώνει. Ο θεατής γνωρίζει (σε αντίθεση με τον ήρωα) ότι η θα έρθει κάτι το οποίο θα είναι επικίνδυνο και κακό. Το παιχνίδι αυτό της διάψευσης των προσδοκιών κορυφώνεται με το αυτοκίνητο που έρχεται από απέναντι και αφήνει ένα άνθρωπο. Η εικόνα με τον ήρωα στη μια πλευρά του πλάνου και τον άγνωστο άνδρα στην άλλη διαθέτει ένα ιδιαίτερο χιούμορ καθώς οι άνδρες εξετάζουν ο ένας τον άλλο, μόνοι μέσα στην άδεια απεραντοσύνη. Ο ήρωας θα πρέπει να διασχίσει το κενό χώρο, τον δρόμο που λειτουργεί ως εμπόδιο για να αναζητήσει την απάντηση. Η εικόνα αυτή έχει συμβολική αξία όχι μόνο για την προκείμενη σκηνή αλλά και για ολόκληρο το έργο. Απεικονίζει την πορεία του ήρωα μέσα σε όλη την ταινία. (Αντίστοιχη κίνηση πραγματοποιεί και στη σκηνή στο δάσος. στην σκηνή αυτή όμως απέναντί του είναι η Έβα και τους χωρίζει ο κορμός ενός δένδρου που κόβει το πλάνο. Ο ήρωας αρχίζει να κινείται προς το μέρος της καλύπτοντας τον κενό χώρο αλλά και εκείνη βαδίζει μπροστά για να τον συναντήσει. Στην περίπτωση αυτή στην προσπάθεια του να καλύψει την απόσταση και να υπερπηδήσει τα εμπόδια για να βρει τις απαντήσεις η Έβα κάνει τη μισή διαδρομή διευκολύνοντας τον και αποδεικνύοντας τη σύμπνοια και την από κει και πέρα κοινή τους πορεία). Όταν η τελευταία προσδοκία διαψεύδεται ο άγνωστος στρέφει την προσοχή μας στο μικρό ελικόπτερο που όλοι θεατής και ήρωας αντιμετωπίζουμε σαν ένα άκακο μέρος του τοπίου. Περίεργο λέει ο άγνωστος δεν υπάρχουν σοδιές για να ραντίσει… και με αυτή την ατάκα μπαίνει στο λεωφορείο και απομακρύνεται μαζί με την τελευταία πιθανότητα διαφυγής του ήρωα. Αυτό που αρχικά φαινόταν συνηθισμένο μετατρέπεται έτσι σε ένα απειλητικό στοιχείο. Στη συνέχεια υπάρχει μια εναλλαγή πλάνων μεσαίων του ήρωα και του αεροπλάνου που πλησιάζει γεμίζοντας απειλητικά την εικόνα. Και πάλι ο θεατής μοιράζεται την οπτική γωνία του ήρωα. Η απειλή που ο θεατής περίμενε είτε από απέναντι είτε από τη δεξιά είτε από την αριστερή πλευρά της εικόνας τελικά ανατρεπτικά ήρθε από πάνω. Η συνέχεια της σκηνής στηρίζεται σε πλάνα που μοιάζουν σαν αυτά του διαλόγου μόνο που ο διάλογος πραγματοποιείται πια ανάμεσα στον ήρωα και το αεροπλάνο και σε άλλα που δείχνουν τον ήρωα σε κοντινό πρώτο επίπεδο και πίσω του το αεροπλάνο. Η έλλειψη ήχου μετατρέπει τον ήχο της μηχανής του αεροπλάνου σε ένα εκκωφαντικό σχεδόν τρομακτικό θόρυβο. Η σκηνή κορυφώνεται όταν ο ήρωας προσπαθεί να σταματήσει το βυτιοφόρο και βρίσκεται κάτω από αυτό και το αεροπλάνο που συγκρούεται με το βυτιοφόρο και εκρήγνυται. Η έκρηξη λήγει εντυπωσιακά τη σκηνή και ταυτόχρονα αρχίζει να παίζει η μουσική.

Το περιεχόμενο

Σε ένα πρώτο επίπεδο το σενάριο διηγείται μια κατασκοπευτική ιστορία. Σε ένα δεύτερο, όμως, ο θεατής παρατηρεί την πορεία ενός μεσήλικα επιφανειακού εγωπαθή άνδρα που δεν μπορεί να αγαπήσει, να αναλάβει ουσιαστικές ευθύνες και να αγαπήσει προς την ωρίμανση. Σε ένα συμβολικό λοιπόν επίπεδο το κυνήγι των απαντήσεων, τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει ο ήρωας και η νέα ταυτότητα που υιοθετεί ως πράκτορας Κάπλαν είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη διαδικασία ωρίμανσης και θεμελίωσης της ατομικής ταυτότητας του κάθε ανθρώπου.

Από την αρχή του έργου ο ήρωας μοιάζει ανίκανος να έχει οποιαδήποτε ουσιαστική σχέση με κάποια γυναίκα εκτός από την μητέρα του. Ενδεικτική είναι η σχέση του με την πρώην γυναίκα που τις στέλνει σοκολάτες. Η αφιέρωση του είναι γοητευτική αλλά και άνευ ουσιαστικού νοήματος. Ο ίδιος λέει ότι ανήκει στο χώρο της διαφήμισης όπου η υπερβολή (και το ψέμα) είναι αποδεκτά. Η σχέση του με τη μητέρα του είναι επίσης στοιχείο της ανωριμότητάς του. Όταν αρχίσει η περιπέτειά του οι γύρω του, του προσδίδουν μια ταυτότητα που είναι ψευδής. Εκείνος λοιπόν διαρκώς την αρνείται σταδιακά όμως υποκύπτει σε αυτή την ταυτότητα. Στο ξενοδοχείο για παράδειγμα μπαίνει στο δωμάτιο του κ. Κόπλαν και όταν η καθαρίστρια τον περνάει για τον κ. Κόπλαν αυτός για πρώτη φορά δεν το αρνείται. Σταδιακά αναλαμβάνει το ρόλο. Έτσι όταν ο υπάλληλος του φέρνει το κουστούμι, το δέχεται και του δίνει φιλοδώρημα. Όταν πηγαίνει να συναντήσει τον κ. Τουνσεντ δίνει στη ρεσεψιόν το όνομα Κόπλαν. Δέχεται τέλος να παίξει τον ρόλο αυτό όταν του το ζητάει ο καθηγητής για να προστατέψει την Εύα. Η αποδοχή της νέας ταυτότητας στην ουσία και καθόλου τυχαία συμπίπτει με την ωρίμανσή του ήρωα. Η νέο αποκτηθείσα ωριμότητα αποδεικνύεται καθώς ο ήρωας δέχεται την ευθύνη των πράξεων του καθώς παραδέχεται πως με τις πράξεις του έθεσε σε κίνδυνο την Εύα. Αποφασίζει συνεπώς, σε αντίθεση με τον προηγούμενο εγωισμό του, να διακινδυνέψει για την βοηθήσει. Καθώς παίρνει τις αποφάσεις αυτές συνειδητοποιεί ταυτόχρονα ότι είναι ερωτευμένος μαζί της  και ότι συναισθηματικά είναι για πρώτη φορά ουσιαστικά δεσμευμένος. Η αποκάλυψη αυτή φωτίζει το πρόσωπο του… κυριολεκτικά το φώς από το αεροπλάνο που ετοιμάζεται για πτήση δίνει φως στα χαρακτηριστικά του προσώπου του που φανερώνουν την έντονη σκέψη του.

Από κει και πέρα (ως ώριμος άνδρας) δρα σύμφωνα με την νέα ταυτότητα και το νέο ρόλο του και βοηθά την Εύα συμπράττοντας στο παιχνίδι της κατασκοπείας. Τελικά αφού έχει ξεφορτωθεί από νωρίς τη σύνδεσή του με τη  μητέρα του αποκηρύττει και την πατρική εξουσία που εκφράζεται από τον «Καθηγητή» αυτονομείται, παίρνει τις δικές του αποφάσεις και διεκδικεί και τελικά σώζει την Εύα. Η ωρίμανση του και η ενηλικίωση του αποδεικνύεται από την ενεργό δράση του όπου αναλαμβάνει τον ρόλο του προστάτη άνδρα (σε αντίθεση με το υπόλοιπο έργο που βρισκόταν είτε από την προστασία της μητέρας του είτε υπό την βοήθεια της Εύας) και ζητά από την Εύα να τον παντρευτεί. Το τελευταίο πλάνο του τρένου που εισχωρεί στο τούνελ αποτελεί το οπτικό σεξουαλικό υπονοούμενο της ολοκλήρωσης του γάμου.